Η θεολογία της Εικόνος

 

ΠΗΓΕΣ ΤΗΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΑΣ

 

Οι ιστορικές και αρχαιολογικές έρευνες απέδειξαν ότι η τέχνη της αγιογραφίας έχει δεχτεί επιδράσεις από:

Α) την τέχνη της αρχαίας Ελλάδoς

Β) την τέχνη της Ανατολής

Γ) την ελληνιστική τέχνη (πορτραίτα του Φαγιούμ)

Δ) την ελληνορωμαϊκή τέχνη (τοιχογραφίες της Πομπηίας)

Συγκεκριμένα, δύο μεγάλοι κλάδοι, ο ανατολικός και ο ελληνιστικός είναι οι κύριοι παράγοντες που επέδρασαν καταλυτικά στην δημιουργία της τέχνης αυτής. Αναλυτικότερα, ο Μ.Αλέξανδρος και οι διάδοχοί του πέτυχαν μια δημιουργική σύζευξη της αρχαίας ελληνικής τέχνης με την ήδη υπάρχουσα ανατολική. Αυτός ο καρπός της σύζευξης είναι η ελληνιστική τέχνη. Ερχόμενος ο Χριστιανισμός, επέδρασε επί της ελληνιστικής τέχνης και έτσι διαμορφώθηκε η ορθόδοξη ζωγραφική. Βέβαια ο χαρακτήρας της τέχνης βρήκε την πλήρη διαμόρφωσή του στο Βυζάντιο, όταν η Κωνσταντινούπολη έγινε το κέντρο του βυζαντινού κράτους. Εκεί έγινε η επιλογή των καλλιτεχνικών στοιχείων των δύο κόσμων (ανατολικού - ελληνιστικού) και δόθηκε ο τελικός χαρακτήρας στη ζωγραφική.

Περιπτώσεις όπου μπορούμε να διακρίνουμε την επίδραση, την οποία δέχτηκε η βυζαντινή τέχνη, είναι οι εξής:

•- Στις κατακόμβες της Ρώμης, ο ιχθύς και η άμπελος είναι θέματα ανατολικά.

•- Πάλι στις κατακόμβες, οι παραστάσεις των εποχών, οι διάφορες προσωποποιήσεις (ηλίου, θαλάσσης) κ.ά. , είναι θέματα του ελληνιστικού κλάδου.

•- Ο Καλός Ποιμήν της Ραβέννας, η Μονή της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη και πλήθος άλλων μνημείων είναι χαρακτηριστικά δείγματα ελληνιστικής επιδράσεως.

•- Από την αρχαία Ελλάδα έχουμε τους πτερωτούς αγγέλους, την μορφή του Χριστού στην παλαιοχριστιανική περίοδο ως νέου αγένειου και πολλές άλλες περιπτώσεις.

Βεβαίως, πρέπει να αναφέρουμε, ότι παρά την επίδραση της Ανατολής, πολλή εντονότερη είναι η επίδραση της ελληνικής τέχνης, του ελληνικού πνεύματος. Τέλος, δεν πρέπει να παραλείψουμε να αναφερθούμε σε ένα πολύ σημαντικό εύρημα του αιώνα μας, τα πορτραίτα της περιοχής Φαγιούμ. Ανακαλύφθηκαν στην Αίγυπτο, δυτικά του Νείλου και δείγματα υπάρχουν και στο δικό μας Μπενάκειο Μουσείο της Αθήνας. Πρόκειται για οικογενειακές προσωπογραφίες και χρονολογούνται από τον 1ο - 3ο αι. μ.Χ. Έγιναν από Έλληνες ζωγράφους και έχει αποδειχθεί ότι αποτελούν τον συνδετικό κρίκο μεταξύ της αρχαίας ελληνικής τέχνης και της βυζαντινής. Όλα αυτά τα στοιχεία και τις τεχνικές μεθόδους που αναφέραμε, η Ορθοδοξία τα παρέλαβε, τα εξευγένισε, τα μεταμόρφωσε, δίνοντάς τους ένα πνευματικό χαρακτήρα ώστε να μπορούν να εκφράσουν τις υψηλές αλήθειες της πίστεώς μας.

ΕΙΔΗ ΤΗΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΑΣ

Την τεχνική της βυζαντινής αγιογραφίας την διακρίνουμε:

Α) Φορητές εικόνες

Οι εικόνες εκτελούνται συνήθως πάνω σε ξύλο και τα χρώματα διαλύονται με τον κρόκο του αυγού. Βεβαίως, φορέας μιας εικόνας μπορεί να καταστεί και κάποια άλλη επιφάνεια όπως κεραμίδια, παλαιά ξύλα, υφάσματα, γύψος κ.ά. φτάνει η επιλογή του υλικού να είναι τέτοια ώστε να μην είναι καταφρονητική προς τα εικονιζόμενα άγια πρόσωπα.

Στις παλαιοχριστιανικές εικόνες συναντούμε την εγκαυστική τεχνική, η οποία κυρίως αναπτύχθηκε τον 6ο αι. μ.Χ. Στην τεχνική αυτή έχουμε ανάμειξη των χρωμάτων με κερί και θέρμανση της επιφάνειας με πυρακτωμένο σίδηρο. Όταν δεν χρησιμοποιείται το πυρακτωμένο σίδηρο, αλλά απλώνεται το χρωματισμένο κερί πάνω στο ξύλο έχουμε τις λεγόμενες κηρόχυτες εικόνες.

Σπουδαία υπήρξε στο Βυζάντιο και η τεχνική του σμάλτου. Η εκτέλεση της εικόνας γινόταν πάνω σε μεταλλική επιφάνεια. Με λεπτά σύρματα σχημάτιζαν τα περιγράμματα των μορφών και μεταξύ των συρμάτων έχυναν τα χρώματα του σμάλτου. Σε αυτά, τα λεγόμενα περίκλειστα σμάλτα, ανήκουν εικόνες, εγκόλπια, άγια ποτήρια, λειψανοθήκες και άλλα είδη μικροτεχνίας.

Β) Τοιχογραφίες

Στη ζωγραφική πάνω στον τοίχο έχουμε δύο τεχνικές. Πρώτη είναι η νωπογραφία (fresco). Στην τεχνική αυτή ο αγιογράφος ζωγραφίζει πάνω σε φρεσκοσοβαντισμένο τοίχο. Μόνο όσο είναι νωπός ο σοβάς μπορεί να έχει επιτυχία το έργο, διότι αν ο σοβάς ξηρανθή δεν μπορεί να γίνει καμία διόρθωση. Δεύτερη τεχνική είναι η ξηρογραφία. Εδώ έχουμε ανάμειξη των χρωμάτων με μια κολλητική ουσία και ζωγραφίζουμε πάνω σε ξηρό τοίχο.

Γ) Ψηφιδωτά - Μωσαϊκά.

Στα ψηφιδωτά αντί για χρώματα χρησιμοποιούσαν μικρές ψηφίδες από μάρμαρο, πέτρες, φίλντισι, υαλόμαζα χρωματισμένη. Ονομάστηκαν και μωσαϊκά διότι με ψηφιδωτά διακοσμούσαν τα τοιχώματα των σπηλαίων που ήταν αφιερωμένα στις Μούσες. Ενώ δεν είναι δυνατόν με το ψηφιδωτό να πετύχουμε την απαλή κλιμάκωση των χρωμάτων, που δημιουργείται στη ζωγραφική, εν τούτοις η φωτεινότητα και ζωηρότητα των ψηφίδων δημιουργούν στον πιστό το αίσθημα της υπέρβασης σε μια άλλη, πνευματικότερη διάσταση. Κλασσικά θεωρούνται τα έργα στον Όσιο Λουκά στην Λειβαδιά, στην Νέα Μονή της Χίου, στη Μονή της Χώρας κ.ά.

Δ) Μικρογραφίες

Η μικρογραφία ή μινιατούρα χρησιμοποιήθηκε κυρίως για την διακόσμηση των χειρογράφων. Εντυπωσιάζει η ακρίβεια και η τελειότητα των χαρακτηριστικών στα έργα αυτά. Τα χειρόγραφα είναι συνήθως από περγαμηνή και ονομάζονται ιστορημένα χειρόγραφα.
Source: http://www.impantokratoros.gr/piges_agiografias.el.aspx

Sources and Types of Byzantine Hagiography

 

History and archeological research have shown that the art of hagiography was influenced by: 

•a) The art of ancient Greece

•b) The art of the East

•c) The Hellenistic art (portraits at Fagium)

•d) The Greekoroman art (wall paintings of Pompeii)

In point of fact, the two large branches, the eastern and the Hellenistic are the main factors that acted as catalyst in the creation of this art. In greater detail, Great Alexander and his successors succeeded in the creative union of the ancient Greek art with the already existing eastern one. The fruit of the union is the Hellenistic art. The arrival of Christianity influenced the Hellenistic and in this way brought on the Orthodox painting. Of course the character of the art achieved its full potential in the Byzantium, when Constantinople became the centre of the Byzantine Empire. There happened the selection of the artistic elements of the two worlds (eastern and Hellenistic) and provided the final character to the painting art.

Occasion where we can observe the influence which was incorporated by the byzantine art, are the following. 

•- In the catacombs of Rome, the fish and the vine are eastern elements

•- Again in the catacombs the display of seasons, the different personifications (of the sun, sea ) etc are elements of the Hellenistic branch.

•- The Good Shepherd of Ravenna, the monastery of the Nation in Constantinople and a great number of monuments are characteristic examples of Hellenistic influence.

•- From ancient Greece we have the winged angels, the face of Christ in the early Christian period as a beardless youth and other occasions

Of course we should mention that apart from the eastern influence much more intense was the influence of the Greek art, of the Greek spirit. Finally we should not omit to mention in a very significant finding in our century, the portraits in the Fagium area. They were discovered in Egypt, west of the Nile and samples exist in our Benakio Museum in Athens. It concerns family portraits and are dated from the 1st to 4rd century AD. They were drawn by Greek artists and has been proved that they formed the coupling link between the ancient Greek art and the byzantine. All these elements and the technical methods we mentioned, Orthodoxy took hold of them, improved them, modified them imparting them a spiritual characteristic so as to enable the expression of the lofty truths of our faith.

The art of byzantine hagiography is distinguished by:

A. Portable Icons

These icons are usually drawn on wood and the colours are dissolved in egg yoke. Of course, an icon can be painted on some other surface, such as ceramic, old wood, textile, plaster etc, save the selection of materials be such as not be disdainful to the depicted persons. In the Christian icons we encounter the "burning technique" which was mainly developed in the 6th century AD. In this technique we have mixing of the colours with wax and heating of the surface with a hot iron. When the hot iron is not used but the coloured wax is spread on the wood we have what is called "wax - poured icons".

The "enamel technique" was outstanding in Byzantium. The icon was made on a metallic substrate. With slim wires they drew the outline of the forms (faces etc) and between the wires they poured enamel colours. To this, so called enclosed enamels, are included icons, manuals, holy chalices, relic holders, and other items of fine and detailed work.

B. Wall paintings

In this wall painting category we have two techniques. The first one is the damp drawing or "fresco". In this technique the hagiographer draws on a freshly plastered wall. Only as long as the plaster is still damp the work could succeed because once the plaster is dried no correction can be made. A second technique is the "xerography" (dry drawing). Here we have the mixing of the colours with a sticky substance and the drawing is on a dry wall.

C. Mosaics

In the mosaics instead of colours, small pieces of marble, stones, ivory, stained glass shards are used. They are called mosaic because the walls of caves dedicated to the Muses were decorated with mosaics. While it is not possible to achieve a soft and gradual transition of colours that are used in painting with mosaics, yet the brightness and liveliness of the mosaics instill in the faithful the feeling of transcendence to a different, more spiritual dimension. The works at Saint Luke in Lebadia, in the New Monastery of Chios, in the Monastery of the Nation etc, are considered classics. 

D. Micrography (Miniature drawing)

Micrography or miniature is used mainly for decoration of the manuscripts. The detail and perfection of the features in these works is impressive. The manuscript usually is made of parchment and is called illustrated manuscript.

Πηγή: http://www.impantokratoros.gr/B54E886C.en.aspx

Prayer and Hagiography

Prayers

Photis Kondoglou, faithful child of the Orthodox Church, accomplished hagiographer himself, cause for the rebirth and father of contemporary hagiography, with the following reasons, on one hand, he demonstrates the sanctity of hagiography and on the other he instigates a pious approach to this liturgical art.

"The agiographer is not simply an artist that creates a picture depicting some religious themes, but has a spiritual worthiness and spiritual diaconate which he performs in the church as does the priest and the preacher".

"These early hagiographers would fast while working ....... and while working they would chant, so that their work be done with devout concentration and their mind not wander in the worldly".

"When you decide to start an icon, at first, pray to the Lord to enlighten you in your work, doing the sign of the cross".

In turn we suggest certain prayers we found in some books, to help the contemporary angiographers, through prayer to receive from God the divine enlightenment which is so necessary in their sacred work.

Blessing to an Hagiographer.

The priest blessing after the "Heavenly King" etc, the Megalynarion (glorification chant) of the Theotokos, the "Alala the lips" and the troparion of the Transfiguration, sealing his head, he says loudly "We supplicate the Lord". And immediately follows with the prayer: "Lord Jesus Christ our God, the indescribable being of Divine nature and for the salvation of man from Your recent inexpressible incarnation from the Virgin and Mother of God Mary, enabling the description of the holy nature of Your immaculate face be imprinted on a handkerchief and with it You healed the disease of the area ruler Augarus and enlightened his soul to the knowledge of our true God and through Your Holy Spirit You described to Your holy Apostle and evangelist Luke the appearance of Your immaculate Mother who carried You as a baby in her bosom and the "The grace granted me was given to them through me" was said. Him, Despota, God of all, enlighten, imbue the soul, the heart, the intellect of Your servant and his hands direct to the irreproachable and perfect outline, the type of Your manifestation and of Your immaculate Mother and all of Your Saints, to Your glory and cheerfulness and beautification of your holy Church and the forgiveness of sins, of those worshiping them and with piety kiss them, attributing the honour to the prototype. Set him free from all diabolical experience and make him diligent to all Your commandments, through the intercessions of Your Immaculate Mother, of the glorious holy apostle and evangelist Luke and of all the Saints. Amen.

Extended and released.

Hieromonk Athanasios from Simonopertra Monastery. 

Prayer cited by an Hagiograph intending to create an icon. 

Despota, Lord Jesus Christ, only Son and Word of God, identical icon of the invisible Father, who created us according to Your image, and for our salvation, philanthropically became incarnate of Your Immaculate Mother and our Lady Theotokos, the most beautiful of all sons of man, and the source of all beauty, both visible and invisible, deigned to make us temples of the Holy Spirit, You who sanctified matter through Your divine economy, who gave to Your immaculate bride, the Church the chromaturgical theology (use of colours in divinity), for the remembrance of Your inexplicable condescension the shoring and sanctifying of Your faithful people, prostrating I pray to You and I beg You to grant me the sinner and unworthy servant, the grace of iconographic diaconate, cleanse my heart of all sinful pollution and write untouchably in her Your All Holy Will, strengthen me from every sickness of the will of my mind and enlighten with the power of Your All Holy Spirit, leading my weak and vile hands in God pleasing completion of the illustration of this Your sacred icon (or of the saint......), so that those who worship and kiss it, do so to You, the prototype beauty, lifting their hearts and minds, gracing and sanctifying them completely, and in joy succeed in the likeness and glorify with all Your pleasing Saints from old, You, the Incarnate Son and Word with Your without beginning Father and the worshipful Spirit, of one essence, indivisible and life giving Trinity. Amen.

Another Prayer 

Lord Jesus Christ, our God ...... enlighten , make the soul, heart and mind of Your servant and direct his hands to perfectly draw the irreproachable type of your countenance and Your All Immaculate Mother and all Your Saints, to Your glory and to the cheerfulness and beautification of Your Holy Church and the forgiveness of sins of the one who worships them with piety and attributes honour to the prototype shown, set him free of all diabolical experience, and make him diligent in all Your commandments through the intercessions of Your Immaculate Mother, of the Holy glorious evangelist Luke and of all the Saints. Amen.

Πηγή: http://www.impantokratoros.gr/87B5B82C.en.aspx

Προσευχή και Αγιογραφία

 

ΠΡΟΣΕΥΧΕΣ

Ο Φώτης Κόντογλου, πιστό τέκνο της Ορθοδόξου Εκκλησίας, καταξιωμένος αγιογράφος ο ίδιος, αναγεννητής και πατέρας της σύγχρονης αγιογραφίας, με τους παρακάτω λόγους του αφενός μεν καταδεικνύει την ιερότητα της αγιογραφίας, αφετέρου δε προτρέπει σε μια ευλαβική προσέγγιση αυτής της λειτουργικής τέχνης:

«Ο δε αγιογράφος δεν είναι απλώς ένας τεχνίτης όπου κάμνει μίαν αναπαραστατικήν ζωγραφίαν επάνω εις κάποια θέματα θρησκευτικά, αλλά έχει πνευματικόν αξίωμα και πνευματικήν διακονίαν, την οποίαν επιτελεί εις την εκκλησίαν, ως ο ιερεύς και ο ιεροκύρηξ».

«Οι παλαιοί εκείνοι αγιογράφοι ενήστευαν δουλεύοντας ... και εργαζόμενοι έψαλλαν, δια να γίνεται το έργον των με κατάνυξιν και δια να μην μετεωρίζεται ο νους των εις τα εγκόσμια».

«Όταν πρόκειται να αρχίσεις μίαν εικόνα, κατά πρώτον κάμε την προσευχή σου εις τον Κύριον, να σε φωτίση εις το έργον σου, ποιών το σημείον του σταυρού».

Στην συνέχεια παραθέτουμε ορισμένες προσευχές, όπως τις βρήκαμε σε κάποια βιβλία, ώστε να βοηθηθούν οι σύγχρονοι αγιογράφοι, προσευχόμενοι να προσλάβουν από τον Θεό τον θείο φωτισμό, τον τόσο απαραίτητο στο ιερό έργο τους.

ΕΥΧΗ ΕΙΣ ΑΓΙΟΓΡΑΦΟΝ

Ευλογώντας ο ιερεύς, μετά το «Βασιλεύ Ουράνιε» κ.λ.π., το Μεγαλυνάριον της Θεοτόκου, το «Άλαλα τα χείλη» και το τροπάριον της Μεταμορφώσεως, σφραγίσας την κεφαλήν αυτού, λέγει εκφώνως: «Του Κυρίου δεηθώμεν». Και ακολούθως την ευχήν:

«Κύριε Ιησού Χριστέ ο Θεός ημών, ο απερίγραπτος υπάρχων τη φύσει της Θεοτητος και δια την σωτηρίαν του ανθρώπου επ' εσχάτων εκ της Παρθένου και Θεοτόκου Μαρίας αφράστως σαρκωθείς και αξιώσας περιγράφεσθαι, ο τον άγιον χαρακτήρα της αχράντου Σου όψεως εν τω αγίω Μανδηλίω τυπώσας και δι' αυτού την νόσον του τοπάρχου Αυγάρου ιασάμενος και την ψυχήν αυτού φωτίσας εις την επίγνωσιν Σού του αληθινού Θεού ημών˙ ο δια του Αγίου Σου Πνεύματος συνετίσας τον θείον Απόστολόν Σου και ευαγγελιστήν Λουκάν την μορφήν της παναμώμου Σου Μητρός διαγράψαι, φερούσης Σε ως βρέφος εν ταις αγκάλαις αυτής και το «Η χάρις του εξ εμού τεχθέντος δι' εμού μετ' αυτών» ειπούσης˙ Αυτός, Δέσποτα, Θεέ των όλων, φώτισον, συνέτισον την ψυχήν, την καρδίαν, την διάνοιαν του δούλου Σου (δείνα) και τας χείρας αυτού εύθυνον προς το αμέμπτως και αρίστως διαγραφείν το είδος της εμφερείας Σου και της παναχράντου Σου Μητρός και πάντων Σου των Αγίων, εις δόξαν σην και εις φαιδρότητα και ωραϊσμόν της αγίας Σου Εκκλησίας και εις άφεσιν αμαρτιών των σχετικώς αυτάς προσκυνούντων και μετ' ευλαβείας ασπαζομένων και την τιμήν επί το πρωτότυπον αναφερόντων. Λύτρωσε δε αυτόν εκ πάσης διαβολικής επηρείας, προκόπτοντα εν πάσαις ταις εντολαίς Σου, πρεσβείαις της Παναχράντου Μητρός Σου, του αγίου ενδόξου αποστόλου και ευαγγελιστού Λουκά και πάντων των Αγίων. Αμήν»

Εκτενής και απόλυσις.

ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΣΙΜΩΝΟΠΕΤΡΙΤΟΥ

ΕΥΧΗ ΛΕΓΟΜΕΝΗ ΠΑΡ' ΑΓΙΟΓΡΑΦΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ ΙΣΤΟΡΗΣΑΙ ΤΙΝΑ ΕΙΚΟΝΑ

Δέσποτα Κύριε Ιησού Χριστέ, ο Μονογενής Υιός και Λόγος του Θεού, η απαράλλακτος εικών του αοράτου Πατρός, ο κατ' εικόνα Σου πλάσας ημάς και διά την ημετέραν σωτηρίαν φιλανθρώπως περιβαλόμενος την σάρκα εκ της Παναχράντου Σου Μητρός και Δεσποίνης ημών Θεοτόκου, ο υπέρ πάντας τους Υιούς των ανθρώπων ωραίος και η πηγή πάσης ωραιότητος, αοράτου τε και φαινομένης, ο καταδεξάμενος ναούς ημάς ποιήσαι του Αγίου Σου Πνεύματος, ο την ύλην καθαγιάσας τη θεία οικονομία Σου, ο την χρωματουργικήν θεολογίαν χαρισάμενος τη ασπίλω νύμφη Σου Εκκλησία, προς ανάμνησιν μεν της ανερμηνεύτου συγκαταβάσεώς Σου, οικοδομήν δε και αγιασμόν του πιστού λαού Σου, Σοί προσπίπτων δέομαί Σου και σε παρακαλώ˙ ως χαρισάμενος και εμοί τω αμαρτωλώ και αναξίω δούλω Σου, το χάρισμα της εικονογραφικής διακονίας, κάθαρον από της καρδίας μου πάσαν αμαρτητικήν ρυπαρίαν και έγγραψον αχειροποιήτως εν αυτή το πανάγιον θέλημά Σου˙ ενίσχυσόν με εν πάση ασθενεία του θελήματος του νοός μου και φώτισόν με τη δυνάμει του Παναγίου Σου Πνεύματος, οδηγών τας αδυνάμους και αχρείας χείρας μου εις θεοφιλή περαίωσιν της ιστορήσεως της ιεράς ταύτης εικόνος Σου (ή του αγίου...), όπως οι προσκυνούντες και ασπαζόμενοι ταύτην εις Σε, το πρωτότυπον κάλλος, ανάγωσι τας καρδιας και τον λογισμόν αυτών, χαριτούμενοι δε και αγιαζόμενοι ολοτελώς, εν χαρά επιτύχωσι το καθ' ομοίωσιν, και δοξάζωσι συν πάσι τοις απ' αιώνος ευαρεστήσασί Σοι Αγιοίς, Σε τον Σαρκωθέντα Υιόν και Λόγον, συν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω προσκυνητώ Πνεύματί Σου, την ομοούσιον και αδιαίρετον και ζωοποιόν Τριάδα. Αμήν.

ΕΤΕΡΑ ΠΡΟΣΕΥΧΗ

 

Κύριε Ιησού Χριστέ ο Θεός ημών,...Φώτισον, συνέτισον την ψυχήν, την καρδίαν και την διάνοιαν του δούλου Σου και τας χείρας αυτού εύθυνον προς το αμέμπτως και αρίστως διαγράφειν το είδος της εμφερείας Σου και της παναχράντου Σου Μητρός και πάντων Σου των Αγίων, εις δόξαν Σην και εις φαιδρότητα και ωραϊσμόν της Αγίας Σου Εκκλησίας και εις άφεσιν αμαρτιών των σχετικώς αυτάς προσκυνούντων και μετ' ευλαβείας και την τιμήν επί το πρωτότυπον αναφερόντων λύτρωσαι δε αυτόν εκ πάσης διαβολικής επηρείας προκόπτοντα εν πάσαις ταις εντολαίς Σου, πρεσβείαις της παναχράντου Μητρός Σου, του Αγίου ενδόξου ευαγγελιστού Λουκά και πάντων των αγίων Αμήν.

ΕΤΕΡΑ ΠΡΟΣΕΥΧΗ

 

Κύριε Ιησού Χριστέ ο Θεός ημών, ο απερίγραπτος υπάρχων τη φύσει της θεότητος και δια την σωτηρίαν του ανθρώπου επ΄ εσχάτων εκ της παρθένου και θεοτόκου Μαρίας αφράστως σαρκωθείς και αξιώσας περιγράφεσθαι.  

Ο τον άγιον χαρακτήρα της αχράντου όψεως εν τω αγίω μανδηλίω τυπώσας και δι αυτού την νόσον του τοπάρχου Αυγάρου ιασάμενος και την ψυχήν αυτού φωτίσας εις την επίγνωσιν σου του αληθινού Θεού ημών. Ο δια του αγίου σου πνεύματος συνετίσας τον θείον απόστολόν σου και ευαγγελιστήν Λουκάν την μορφήν της παναμώμου σου μητρός διαγράψαι, φερούσης σε ως βρέφος εν ταις αγκ άλαις αυτής, και το "Η χάρις του εξ εμού τεχθέντος δι εμού μετ' αυτών" ειπούσης, αυτός δέσποτα Θεέ των όλων, φώτισον συνέτισον την ψυχήν την καρδίαν και την διάνοιαν του δούλου σου (δείνα) και τάς χείρας αυτού εύθυνον προς το αμέμπτως και αρίστως διαγράφειν το είδος της εμφερείας σου και της παναχράντου σου μητρός και πάντων σου των αγίων, εις δόξαν σήν και εις φαιδρότητα και ωραϊσμόν της αγίας σου Εκκλησίας και εις άφεσιν αμαρτιών των σχετικώς αυτάς προσκυνούντων και μετ' ευλαβείας ασπαζομένων και την τιμήν επί το πρωτότυπον αναφερόντων. Λύτρωσαι δε αυτόν εκ πάσης διαβολικής επηρείας προκόπτοντα εν πάσαις ταις εντολαίς σου πρεσβείαις της παναχράντου μητρός σου, του αγίου ενδόξου και ευαγγελιστού Λουκά και πάντων των αγίων. Αμήν.

Source:http://www.impantokratoros.gr/DD18B031.el.aspx

Η ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΑ ΩΣ ΤΕΧΝΗ ΙΕΡΑ

Αγιογραφία - Μελέτη - Ιστορία

Κάποιος σύγχρονος αγιογράφος αφιέρωσε ένα βιβλίο του «Στην αγαθή Σοφία του Θεού, που δημιούργησε το κάλλος». Πράγματι, ο Θεός χάρισε στον άνθρωπο την δυνατότητα να αποτυπώνει πάνω σε άψυχες επιφάνειες διάφορες συνθέσεις, πρόσωπα, τοπία, να εκφράζει συναισθήματα, να δημιουργεί ένα είδος ζωής. Ποιος δεν μένει εκστατικός μπροστά στα μοναδικά αριστουργήματα μεγάλων ζωγράφων καλλιτεχνών, οι οποίοι υπηρέτησαν την τέχνη αυτή στο διάβα των αιώνων; Όμως παρ' όλη την καλλιτεχνική αξία και ωραιότητα των έργων αυτών, δεν έπαψαν και δεν παύουν να είναι έργα που αναφέρονται στον άνθρωπο. Γι' αυτό και η ευεργετική Πρόνοια του Τριαδικού Θεού δεν σταμάτησε εδώ.

Το Πανάγιον Πνεύμα ενέπνευσε θεοφιλείς ψυχές και τις επροίκισε με καλλιτεχνική και πνευματική ευαισθησία ώστε να επιδοθούν και τελικώς να επιτύχουν να αποδώσουν δια χρωμάτων και γραμμών όχι απλώς ένα είδος ζωής αλλά αυτή την ίδια την Ζωή. Τον Θεάνθρωπο και Σωτήρα μας Ιησούν Χριστόν, τον Υιόν και Λόγον του Θεού, «τον ωραίον κάλλει παρά πάντας ανθρώπους».

Το ότι τα επιτεύγματα των χριστιανών αγιογράφων είναι θεόπνευστα μπορεί κανείς εύκολα να το διαπιστώσει έχοντας ως οδηγό την Αγία Γραφή. Στο βιβλίο της Εξόδου αναφέρονται τα παρακάτω: «και ελάλησε Κύριος προς Μωϋσήν λέγων. Ιδού ανακέκλημαι εξ ονόματος τον Βεσελεήλ τον του Ουρείου τον Ωρ, εκ της φυλής Ιούδα, και ενέπλησα αυτόν πνεύμα θείον σοφίας και συνέσεως και επιστήμης εν παντί έργω διανοείσθαι και αρχιτεκτονήσαι...» (Εξ 31,1-5). Αν λοιπόν, σύμφωνα με την επιτυχή έκφραση στοχασμού συγχρόνου διδασκάλου της αγιογραφικής τέχνης, στους χρόνους της Παλαιάς Διαθήκης για την κατασκευή της Σκηνής του Μαρτυρίου έδωσε ο Θεός στον Βεσελεήλ «πνεύμα θείον σοφίας», πόση άραγε σοφία και έμπνευση έδωσε στους μαΐστορες αγιογράφους της περιόδου της Καινής Διαθήκης ώστε να απεικονίσουν το αρχέτυπο κάλλος της μορφής του ενανθρωπήσαντος Κυρίου Ιησού, του ασάρκου Λόγου της Παλαιάς Διαθήκης;

Έτσι λοιπόν έκανε την εμφάνισή της και εν συνεχεία αναπτύχθηκε η Ορθόδοξη Αγιογραφία, ή όπως αλλιώς ονομάστηκε η Ζωγραφική της Ορθοδοξίας. Στην εποχή μας παρατηρείται ένα γενικότερο ρεύμα επιστροφής στις πηγές της Ορθοδόξου παραδόσεως. Μέσα στην προσπάθεια αυτή εντάσσεται και η επί των ημερών μας αναβίωσις της βυζαντινής αγιογραφίας. Πολλοί Έλληνες και ξένοι θεολόγοι, οι διάφοροι ειδικοί στα θέματα της τέχνης, ορθόδοξοι και μη, έχουν αντιληφθεί ότι η αγιογραφία δεν είναι ένα είδος τέχνης, που εξυπηρέτησε μόνο την εποχή της. Ανακάλυψαν μάλιστα, ότι εκείνα που θεωρούσαν ότι είναι ατέλειες και ελλείψεις της, έχουν κάποιο μυστικό, πνευματικό και θεολογικό βάθος. Εδώ ακριβώς βρίσκεται και το κλειδί κατανοήσεως της ορθοδόξου εικόνος. Εδώ ως θησαυρός κεκρυμένος ανιχνεύεται ο σκοπός και τελικά ανακαλύπτεται η αξία της εικονογραφίας.

Η εικόνα δεν βοηθά απλώς την μνήμη να αναπλάσει παλαιά γεγονότα ή πρόσωπα, αλλά δημιουργεί μια αίσθηση παρουσίας. Φέρνει τον πιστό σε προσωπική σχέση και επαφή με την υπόσταση του εικονιζομένου αγίου. Άρα, λοιπόν, η εικόνα δεν είναι απλό έργο τέχνης η θρησκευτικός πίνακας, αλλά όπως εμφαντικώς τονίζουν ο Λ. Ουσπένσκι και ο Φ. Κόντογλου, είναι ένα ιερό λειτουργικό σκεύος που αγιάζει τον άνθρωπο. Πολύ πετυχημένα ονομάσθηκε ως μία Αγία Γραφή για τους απλούς και τους αγράμματους και ως μία οπτική θεολογία για τους θεωρούς και τους ειδήμονες. Οι θείες εικόνες «ομιλούν» εντός των καρδιών των ανθρώπων και κάθε ψυχή η οποία θα ατενίσει στις θείες αυτές μορφές και παραστάσεις επιτυγχάνει την επικοινωνία μετά του Θεού και των αγίων Του.

Το Ιερό Ησυχαστήριο θέλοντας ταπεινά να συμβάλει στην πνευματική αναβάθμιση του λαού του Θεού και να τον διαφωτίσει γύρω από την θεολογία της αγίας εικόνος, προβαίνει σε αυτήν την με απλά λόγια παρουσίαση, ώστε έχοντας οι πιστοί την απαραίτητη γνώση, να προσκυνούν συνειδητά και να ανάγονται με τον νού και την καρδιά τους εις το πρωτότυπον, όπως ο Μέγας Βασίλειος διακηρύττει ότι «η της εικόνος τιμή επί το πρωτότυπον διαβαίνει».

Η Αγιογραφία ως Τέχνη Ιερά
Source:http://www.impantokratoros.gr/agiografia.el.aspx

Μέγας Αγιασμός - Διηγήματα του πνευματοφόρου Γέροντος Δανιήλ

Διηγήματα του πνευματοφόρου Γέροντος Δανιήλ

Έλεγεν ο Γερό - Δανιήλ ότι, στην Ιερά Σκήτη του Ξενοφώντος, ο Γέροντας της Καλύβας "Εισόδεια της Θεοτόκου" Γρηγόριος Ιερομόναχος, είχε υποτακτικό πολύ απλό, αγαθό και άκακο, Θεοφύλακτο ονομαζόμενον.

Ο Μοναχός Θεοφύλακτος, κατά την εορτή των Θεοφανείων, που γίνεται ο μεγάλος Αγιασμός, όταν άκουσε τα τροπάρια και τις ευχές που ψάλλει η Εκκλησίας μας και τα οποία λένε: "Σήμερον αγιάζεται η φύσις των υδάτων....", του φάνηκε κάπως περίεργο και όταν τελείωσε η τελετή, ρώτησε το Γέροντά του Παπα-Γρηγόρη: "Γέροντα, άκουσα στα τροπάρια και στις ευχές να λέτε πώς "Σήμερον αγιάζεται η φύσις των υδάτων...", πώς γίνεται αυτό το πράγμα και όλα τα νερά αγιάζονται; Αγιάζονται και τα νερά της θαλάσσης;"

Ο Γέροντας του Παπα-Γρηγόρης σ'αυτά απάντησε: "Αδερφέ Θεοφύλακτε, ο Πανάγαθος Θεός, με τις προσευχές των ανθρώπων, που γίνονται με ταπείνωσι, από αδιάκριτη και ακλόνητη πίστι, με την επιφοίτησι της χάριτος του Παναγίου Πνεύματος, επενεργεί επί των εμψύχων και αψύχων ακόμη μεταβάλλει αυτά και τα αγιάζει, για να καθαρίσει και αγιάσει μ'αυτά τους πιστούς δούλους του.

Όπως, επί παραδείγματι, αγιάζει το νερό και το λάδι στο Βάπτισμα, και απαλλάσει τον άνθρωπο, και καθαρίζει αυτόν από το προπαρτορικό αμάρτημα και από κάθε είδους άλλης αμαρτίας και έτσι βγαίνει από την Αγία Κολυμβήθρα αγνός, καθαρός και τέλειος χριστιανός.

Όπως μεταβάλλει το ψωμί και το κρασί, που προσφέρει θυσία των χριστιανών ο ιερεύς και με την επιφοίτηση του Παναγίου Πνεύματος, τα κάνει απο ψωμί - Σώμα και από κρασί - Αίμα του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού και γίνονται τα Τίμια Δώρα, που μεταλαμβάνουν οι πιστοί, και μ'αυτά όταν άξιοι και καθαροί, με τη μετάνοια και εξομολόγησι τα παίρνουν, αγιάζονται και θεοποιούνται.

Όπως μεταβάλλει το λάδι του ευχελαίου και γίνεται θεραπευτικό μέσο στους μετά πίστεως χριωμένους. Έτσι αγαπητέ Θεοφύλακτε, μεταβάλλεται με τη χάρι του Αγίου Πνεύματος και η φύσι των υδάτων.

Ο Μοναχός Θεοφύλακτος για δεύτερη φορά ρώτησε το Γέροντα του και του είπε:

 - Πάτερ και το νερό της θαλάσσης αγιάζεται κι αυτό;

- Ναι αδερφέ, άκουσε και γι'αυτό: Όταν ο πρωτάγγελος Εωσφόρος, από την υπερηφάνειά του, ξέπεσε από τους ουρανούς και σαν αστραπή βρέθηκε στα κατώτερα μέρη, στα κατάβαθα της γής, εκεί που είναι τα τάρταρα του Άδη, τότε πέφτωντας αυτός, παρέσυρε με την πτώσι του το ένα τρίτο (1/3) από τους Αγγέλους, που κι αυτοί έγιναν όπως κι ο αρχηγός τους Δαίμονες.

 Πέφτωντας αυτοί, οι πρώην Άγγελοι, από τους ουρανούς πρός τη γή και επειδή εξακολοθούσαν να πέφτουν συνέχεια κι άλλοι άγγελοι, τότε στάθηκε στην πύλη του ουρανού ο μέγας Αρχάγγελος Μιχαήλ με την πύρινη ρομφαία, φώναξε προς όλους τους Αγγέλους και είπε: "Στώμεν καλώς, στώμεν μετά φόβου Θεού" και με τη φωνή αυτή συνήλθαν οι Άγγελοι και σταμάτησαν να πέφτουν.

Εκείνοι όμως που είχαν πέσει, με το πρόσταγμα αυτό του Αρχιστράτηγου Μιχαήλ, σταμάτησαν εκεί που βρέθηκαν, άλλοι στον αέρα κι έγιναν τα εναέρια Τελώνια, άλλοι στη γή, κι έγιναν οι πειρασμοί και εξουσιαστές της γής, κι άλλοι στα ύδατα των ποταμών της γής και της θαλάσσης, όπου πειράζουν, δοκιμάζουν και πνίγουν τους διερχομένους επειδή, κατά το λόγο του Κυρίου "Απ'αρχής ο διάβολος ανθρωποκτόνος έστι" (Ιωάν. Η΄ 44).

Όταν όμως ήλθε το πλήρωμα του χρόνου, όπως λέγουν οι άγιοι Απόστολοι και το ιερό Ευαγγέλιο, και ο Υιός και Λόγος του Θεού έγινεν άνθρωπος, με το μέγα και ανερμήνευτο μυστήριο της θείας ενσάρκου Αυτού οικονομίας, με τη κάθοδο Του από τους ουρανούς αγιάσε τον αέρα, τη γή, τη θάλασσα, τα ύδατα και πάντα "τα εν αυτοίς", και με τον αγιασμόν και τη χάρι του Αγίου Πνεύματος κατήργησε την δύναμι και την εξουσία του Σατανά που είχε, πριν να σαρκωθεί ο Δεσπότης Χριστός επάνω στους ανθρώπους, στα ζώα και στα στοιχεία της φύσεως, και έτσι ο αέρας, η γη και το νερό αγιάσθηκαν, από την παρουσία του Δεσπότη Χριστού του Θεού ημών.

Η ημέρα αυτή των Θεοφανείων, πάτερ Θεοφύλακτε, όπου γίνεται ο Μεγάλος Αγιασμός, γίνεται η ανάμνησις της του Χριστού παρουσίας και της θεοφανείας του τρισυπόστατου και τρισηλίου Θεού των χριστιανών, του Ποιητού και Δημιουργού των όλων, που σαν σήμερα στη βάπτιση του Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό, παρουσιάστηκε ο ουράνιος Πατέρας με τη φωνή και ο οποίος με την επιφοίτησι του Αγίου Πνεύματος, που το έστειλε σαν ένα περιστέρι επάνω στο κεφάλι του Χριστού, μ'αυτό δείχνοντάς μας, το Χριστό, είπε: "Ούτος εστίν ο υιός μου ο αγαπητός ενώ ηυδόκησα...." δηλαδή αυτό είναι το αγαπημένο μου παιδί, ο μονογενής, με τον οποίον, όπως δημιουργήσαμε μαζί μ'αυτόν και το Άγιον Πνεύμα τον κόσμο όλον, έτσι και τώρα ευδόκησα, μέσον Αυτού να σωθεί ο κόσμος και να αναγεννηθεί ανακαινιζόμενος με το άγιο Βάπτισμα.

Εάν λοιπόν θέλεις να δοκιμάσεις την αλήθεια όλων αυτών που σου είπα, πήγαινε πάτερ Θεοφύλακτε, κάτω στη θάλασσα σήμερα, να ιδείς πως το νερό είναι γλυκό και πίνεται.

Ο απλός κι αγαθός Μοναχός Θεοφύλακτος, παρ'όλο τον κόπο της αγρυπνίας, μόλις άκουσε αυτά τα πράγματα για να βεβαιωθεί, πήρε ένα μικρό δοχείο και πήγε αμέσως στη θάλασσα, η οποία από τη Σκήτη αυτή απέχει περισσότερο από μια ώρα πεζοπορία, έσκυψε με ταπείνωσι και τυφλή υπακοή, πήρε νερό από τη θάλασσα, ήπιε και μετά θαυμασμού είδε πως το νερό ήταν γλυκό και πίνονταν με ευχαρίστησι. Γέμισε το δοχείο του και γύρισε στο Γέροντά του, τον οποίον αφού ευχαρίστησε του έδωκε να πιεί κι αυτός από το νερό της θάλασσας, ήπιε κι εκείνος και δόξασαν "τον θαυμαστόν Θεόν εν τοις έργοις και τοις αγίοις αυτού" (Ψαλμ. ΞΖ΄ 36).

 Πέρασαν περισσότερα απο τριάντα χρόνια, ο Γέροντας Παπα-Γρηγόρης, πλήρης ημερών, αρρώστησε λίγο και κοιμήθηκε τον αιώνιο ύπνο. Ο υποτακτικός του Θεοφύλακτος συνέχιζε να παίρνει κάθε χρόνο την ημέρα των Θεοφανείων, νερό από τη θάλασσσα και συνεχίζονταν το ίδιο θαύμα, το νερό να είναι γλυκό και πόσιμο.

Τρία χρόνια μετά το θάνατο του γέροντά του, ο πάτερ Θεοφύλακτος, μετά την αγρυπνία των Θεοφανείων, όταν βγήκαν οι Πατέρες από το "Κυριακό" βλέπουν τον αδερφό Θεοφύλακτο να πηγαίνει περισσότερο κατώ από την Καλύβα που έμενε. Οι άλλοι Πατέρες της Σκήτης τότε τον ρώτησαν: -Για που πηγαίνεις πάτερ Θεοφύλακτε; Δε θα πάς να ξεκουραστείς σπίτι σου;

Ο πάτερ Θεοφύλακτος για απάντησι, τους φανέρωσε το μέχρι άγνωστο στους άλλους Πατέρες της Σκήτης θαύμα, πως δηλαδή την ημέρα του μεγάλου Αγιασμού το νερό της θαλάσσης γίνεται γλυκό και πίνεται.

 Οι πατέρες, επειδή γνώριζαν πως ο αδερφός αυτός ήταν απλός και άκακος, δεν πίστεψαν τα λόγια του και τον ειρωνεύτηκαν. - Άϊντε καημένε να ξεκουραστείς και πάς μετά να μας φέρεις κι εμάς να πιούμε... θάλασσα! Ο πάτερ Θεοφύλακτος όμως δεν έδωκε καμία σημασία στα λόγια τους, πήγε στη θάλασσα ήπιε, όπως έκανε μέχρι τότε, νερό που ήταν γλυκό, γέμισε και το δοχείο του και το πήγε να πιούν και οι άλλοι Πατέρες.

Εκείνοι με ειρωνία και δυσπιστία πήραν το νερό αυτό να πιούν, αλλά το μέχρι τότε κείνη τη στιγμή γλυκό νερό, για την απιστία τους έγινε αλμυρώτερο και πικρότερο από το νερό της θάλασσας.

 Τότε ο αδερφός Θεοφύλακτος τους φανέρωσε πως επί τριάντα και πλέον χρόνια πίνανε με το Γέροντά του το γλυκύτατο και νοστιμώτατο, για την ημέρα εκείνη νερό της θαλάσσας. Και έτσι από την ημέρα εκείνη για την απιστία των Πατέρων σταμάτησε να γίνεται το θαύμα αυτό!

source: agiooros.net

Ο Σταυρός και το Κομποσκοίνι, μαζί μας όλη την ημέρα

Ο ΣΤΑΥΡΌΣ:
Πάντοτε ο ορθόδοξος πιστός αισθάνεται την ανάγκη να φορά στο λαιμό του ένα σταυρουδάκι για να τον προστατεύει όπου κι αν ευρίσκεται.
Ο σταυρός πρωτίστως λοιπόν δεν έχει διακοσμητικό χαρακτήρα αλλά δηλώνει πίστη και μας προστατεύει.
Καλύτερο είναι να φοράμε ξύλινο σταυρό γιατί επάνω σε ξύλινο σταυρό βασανίστηκε και παρέδωσε το Πνεύμα του ο Ιησούς Χριστός μας. Ας είναι περασμένος σε ένα σχοινάκι (βαμβακερό ή μάλλινο) για να τον κρεμάμε στον λαιμό μας.
Να αποφεύγουμε όμως ξύλινους σταυρούς περασμένους με χρώμα ή βερνίκι γιατί  σε κάποιους πιστούς ίσως  δημιουργήσουν αλλεργίες. Το καθαρό ξύλο του σταυρού χωρίς χημικά επιχρίσματα είναι πιο ασφαλές για το δέρμα.
Πολλοί άνθρωποι περνούν στο λαιμό τους τον βαπτιστικό τους σταυρό που τον έχουν φυλάξει από εκείνη την ημέρα της βαπτίσεώς τους. Και αυτό καλή προστασία είναι.
Ο χρυσός σταυρός είναι προστασία για το σώμα μας αλλά ας μην τον επιδεικνύουμε περισσότερο σαν κόσμημα. Ορισμένα αγαπητά πρόσωπα όπως γονείς, φίλοι, ή συγγενείς ίσως μας έχουν δωρίσει έναν χρυσό ή ασημένιο σταυρό. Ας τον αξιοποιήσουμε  λοιπόν προσευχόμενοι για εμάς και εκείνους.
Τον σταυρό που φοράμε ας τον δώσουμε στον Ιερέα να τον ευλογήσει και ας τον ραντίσουμε με αγιασμό.
Όταν προσκυνούμε άγια λείψανα ή Τίμιο Ξύλο καλό είναι να ακουμπάμε επάνω τους τον σταυρό μας (αλλά και το κομποσκοίνι μας) για ευλογία.
Και πάντοτε να τον φοράμε.

ΤΟ ΚΟΜΠΟΣΚΟΙΝΙ:
Έχει γίνει μόδα τα τελευταία χρόνια οι νέοι άνθρωποι να φορούν στον καρπό του χεριού τους ένα κομποσκοινάκι.
Στον πιστό άνθρωπο αυτό το κομοσκοινάκι δεν είναι διακοσμητικό αλλά εργαλείο προσευχής για την ημέρα και τη νύχτα.
Όταν έχουμε περασμένο ένα κομποσκοίνι στον καρπό μας μπορούμε ανά πάσα στιγμή να προσευχόμαστε περνώντας με τα δάχτυλα μας τους κόμπους του και λέγοντας την ευχή "Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησον με".
Η ευχή είναι νηπτική προσευχή, διώχνει τους πειρασμούς και ενισχύει τα πνευματικά μας χαρίσματα.
Παντού και σε κάθε ευκαιρία ας λέμε την ευχή με το κομποσκοίνι. Στο λεωφορείο, στο τράμ, στις δημόσιες υπηρεσίες που περιμένουμε να έρθει η σειρά μας, στις εκδρομές μας, στις ιερές ακολουθίες και όπου αλλού έχουμε τον χρόνο. 
Με τον Σταυρό και το Κομποσκοίνι λοιπόν έχουμε προστασία σε κάθε μας περίσταση κατά την ημέρα αλλά και τη νύχτα.
Πηγή: https://pneumatikesparaineseis.blogspot.gr/2017/06/blog-post_60.html

 

Περί εσχάτων "Διά να μην πλανηθούμε από τον Αντίχριστο" - Προφητεία Αγίου Νείλου αγιορείτου

Προφητικά και Σωτήρια (1651 † )

Οι άνθρωποι εκείνοι που θα περπατούν εις τα μέσα του ογδόου αιώνος (7.500 από κτίσεως κόσμου)

θα συγκαταβαίνουν εις την φθοράν της πορνείας, τότε θέλει γίνη ταραχή μεγάλη να φιλονικούν

ακαταπαύστως, και δεν θέλουν εύρη ούτε την αρχήν ούτε το τέλος.

Ύστερον θέλει γίνη η ογδόη Σύνοδος..., και τότε θα ειρηνεύσουν ολίγον καιρόν οι άνθρωποι, και

πάλιν θέλουν να μετατρέψουν την γνώμην τους εις το πονηρόν, εις την απώλειαν, και να μη

γνωρίζουν τι εστι το στέφανον του γάμου, μόνον θα έχουν μίαν απώλειαν και συγκατάβασιν εις την

ασωτείαν χειρότεροι από τα Σόδομα και Γόμορρα...,και άλλα μύρια κακά θα πολιτεύωνται, και όσαι

κακίαι θα πολιτεύωνται, τόσαι δυστυχίαι θα έλθουν, ... και τας κακίας οπού έκαμνον οι παλαιοί

άνθρωποι πριν του κατακλυσμού, διπλασίως θα εργάζωνται αυτοί χειρότερα... θα αποφασίζουν, ότι

εκείνος οπού εργάζεται την κακίαν θα είναι καλός...και όσον θα πλεονεκτούν οι άνθρωποι, τόσον

δυστυχία θέλει είναι εις τον κόσμον...Η φιλαργυρία είναι πάθος ακόρεστον... Η πλεονεξία είναι

οδηγός της απωλείας και η ακτημοσύνη είναι οδηγός της σωτηρίας. Επλεονέκτησες; απώλεσας την

σωτηρίαν σου, διότι η σωτηρία του ανθρώπου κινδυνεύει να χαθή από την πλεονεξίαν.

Αυτή η κατηραμένη θα φέρη εις τον κόσμον την δυστυχίαν και θα απωλεσθή η ευτυχία, αυτή

εκατάστησε την διχόνοιαν εις τον κόσμον, και εις την μοναδικήν πολιτείαν...Η πλεονεξία είναι

θρόνος του αντίχριστου...Η πλεονεξία επρόσφερε το ψεύδος εις τον κόσμον, και ελκύζονται με το

ψεύδος και ανομούν με την αρπαγήν της αδικίας, και η αλήθεια εχάθη, και εις το ψεύδος πείθονται

όλοι. Η αλήθεια είναι η ένσαρκος οικονομία του Χριστού και το κήρυγμα του Ευαγγελίου, και το

ψεύδος είναι η έλευσις του αντιχρίστου και η βασιλεία του, όπου θέλει να φέρη την παγκόσμιον

δυστυχίαν και απώλειαν εις όλον τον κόσμον, και καθώς οι Προφήται προέλεγον την έλευσιν του

Κυρίου, έτσι και η πολυφρόντισις θα σκοτίζη την διάνοιαν των ανθρώπων, θα γίνωνται αναίσθητοι

εις την σωτηρίαν τους, από την πολλήν φροντίδα οπού θα έχουν, και η σωτηρία σώζεται μόνον εις

όσους δεν πείθονται εις την εργασίαν του αντίχριστου, και η εργασία του αντίχριστου είναι η

μέριμνα του κόσμου και ο θησαυρισμός...και την σήμερον οι άνθρωποι εδόθησαν εις την

πολυθησαύρισιν και μέριμναν, και παρεδόθησαν εις την απώλειαν με αρπαγάς, προδοσίας, ψεύδη,

αρρενομανίας, γαστριμαργίας, υπερηφανείας, με την σκληρότητα της καρδίας, και με την

πλεονεκτικήν φιλαργυρίαν...

...Όταν θα δυστυχεύση ο κόσμος από την χάριν του παναγίου Πνεύματος, τότε θα έλθουν εις τον

κόσμον όλαι αι δυστυχίαι να τον περικυκλώσουν. Και πρώτον θα δυστυχεύση ο κόσμος από την

αγάπην, ομόνοιαν και σωφροσύνην, δεύτερον θα δυστυχεύση κάθε χώρα και να χαθούν τα

υποκείμενα κεφάλαια από τας χώρας, και θέλει δυστυχεύση και η Εκκλησία του Χριστού από

αρχιερείς και ποιμένες και πνευματικούς

Ύστερον από αυτήν την δυστυχίαν θα γεννηθή ο ακάθαρτος από την κοιλίαν της ακαθαρσίας, και

θα ποιή σημεία και τέρατα με δαιμονικάς φαντασίας, υποκρινόμενος εις τον κόσμον πως είναι πράος

και ταπεινός τη καρδία, αλλά θα είναι αλώπηξ εις την καρδίαν και λύκος εις την γνώμην. Και τροφή

του θα είναι η ταραχή των ανθρώπων, όταν θα ταράσσωνται οι άνθρωποι, τότε θα ζωοτρέφεται ο

αντίχριστος.

Και η ταραχή των ανθρώπων θέλει είναι η κατάκρισις, ο φθόνος , η μνησικακία, το μίσος, η έχθρα,

η πλεονεξία, η αρρενομανία, η μοιχεία, η πορνεία, η λήθη της πίστεως και η αλαζονεία, αυτά είναι η

τροφή του αντιχρίστου, και θα είναι κεφαλή επάνω εις τας χώρας..., και εξουσιαστής εις τον

κόσμον. Και θα εξουσιάση την αίσθησιν του ανθρώπου, και όλοι θα πείθονται εις αυτόν, διότι αυτός

θα είναι νομοκράτωρ και αυτοκράτωρ, και θέλει ενεργεί όλων την απώλειαν, και όποιος ευρίσκεται

εις την απώλειαν εκείνος θα νομίζη πως εργάζεται την σωτηρίαν του.

Τότε θα καταφρονηθή το Ευαγγέλιον της Εκκλησίας, διότι η απώλεια θέλει φέρη τότε μεγάλην

δυστυχίαν εις τον κόσμον, και θέλει γίνουν σημεία και φοβερά εν μέσω της δυστυχίας. Πείνα

φοβερά θέλει γίνη οπού να μην χορταίνη ο άνθρωπος, διότι τότε θα τρώγη επτά φορές

περισσότερον από ότι τρώγει τώρα και πάλιν να μην χορταίνη, και θα είναι πανταχού μεγάλη

δυστυχία... Τότε, όσοι σφραγισθούν με την σφραγίδα του αντιχρίστου πολλοί θα πεθάνουν εις τους

δρόμους, και η καρδία τους περισσότερον θα λιγώνεται, και μη δυνάμενοι να βαστάσουν την πείναν

και την λιγούραν, θα αρπάζουν να τρώγουν τους νεκρούς... και η σφραγίς του θα γράφη, εδικός

μου είσαι, ναι εδικός σου είμαι, θεληματικώς μου έρχομαι και όχι δυναστικώς και αλλοίμονον εις

όποιον σφραγισθή με αυτήν, τότε θα γίνη μεγάλη ταραχή εις τον κόσμον... και βλέποντας ο Θεός

την ταραχήν των ανθρώπων, θέλει προστάξη την θάλασσαν να λάβη την πρώτην της ουσίαν οπού

ήτον θερμοτάτη... και όταν καθίση ο αντίχριστος εις τον κατηραμένον του θρόνον, θέλει βράση η

θάλασσα ωσάν χάλκωμα, και θέλει στειρεύση η γη τα βότανα και δένδρα από την θερμότητα της

θαλάσσης και αι φλέβαι των πηγών θα ξηρανθούν και τα ζώα και πετεινά να αποθάνουν από τον

χνώτον της θαλάσσης. Και τότε θα γίνη η ημέρα ωσάν ώρα, η εβδομάδα ωσάν ημέρα, και ο μήνας

ωσάν εβδομάδα, διότι από την πονηρίαν του ανθρώπου θα γίνουν τα στοιχεία βιαστικά, δια να

τελειώση γρήγορα ο καιρός, οπού ελάλησεν ο Θεός... Τότε θα έλθουν να κηρύττουν ο προφήτης

Ηλίας και ο δίκαιος Ενώχ...και να λέγουν. Όποιος κάμη υπομονήν και δεν σφραγισθή με την

σφραγίδα του αντίχριστου, θέλει σωθή, και εξάπαντος θα τον δεχθή ο Θεός εις τον Παράδεισον,

μόνον να μην σφραγισθή, αλλά να κάμνη τον σταυρόν του, διότι η σφραγίδα του σταυρού

ελευθερώνει τον άνθρωπον από τα βάσανα του άδου, και η σφραγίδα του αντιχρίστου τον

παραδίδει εις τα βάσανα του άδου. Και αν πεινούν, να μην ζητούν τροφήν, μόνον να έχουν

υπομονήν, και βλέποντας ο Θεός την υπομονήν τους, θα στείλη εξ ύψους βοήθειαν... Τα

παγκάκιστα δε τέκνα του αντιχρίστου είναι η πορνεία, η μοιχεία, η αρσενοκοιτεία, ο φόνος, η

αρπαγή, η κλεψιά, η αδικία, το ψεύδος, η τυραννία, η πώλησις και αγόρασις του ανθρώπου...,τόσον

πονηρά θέλει γίνη η ανθρώπινος φύσις τότε...,και θα ενεργήσουν την πονηρίαν τους περισσότερον

από τους δαίμονας...και βλέποντας ο αντίχριστος πως θα γίνη η ανθρώπινος φύσις πονηροτέρα από

τους δαίμονας, θέλει χαρή κατά πολλά... Ορθόδοξος Φιλόθεος Μαρτρία Εκδόσεις "Ορθόδοξος

Κυψέλη"

Αυτό το κείμενο στα Αγγλικά

Εκ του Βιβλίου Διά να μην πλανηθούμε από τον Αντίχριστο

ΕΚΔΟΣΕΙΣ "ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ

Ιερά Μονή Παντοκράτορος Μελισσοχωρίου

Powered by active³ CMS - 12/6/2017 5:30:37 πμ

http://www.impantokratoros.gr/B7CF7301.el.aspx

Η Βασιλική Οικογένεια προσκυνητές στην Αγία Ελένη

Όσιος Παΐσιος - «Ο ΘΕΟΣ ΝΑ ΒΑΛΕΙ ΤΟ ΧΕΡΙ ΤΟΥ!»

Ο περισσότερος κόσμος της εποχής μας είναι μορφωμένος κοσμικά και τρέχει με την κοσμική μεγάλη ταχύτητα. Επειδή όμως του λείπει ο φόβος του Θεού - “αρχή σοφίας φόβος Κυρίου” (Ψαλμ. 110, 10), λείπει το φρένο, και με ταχύτητα, χωρίς φρένο, καταλήγει σε γκρεμό. 

 

Οι άνθρωποι είναι πολύ προβληματισμένοι και οι περισσότεροι πολύ ζαλισμένοι. Έχουν χάσει τον προσανατολισμό τους. Σιγά - σιγά κατευθύνονται προς το να μην μπορούν να ελέγχουν τον εαυτό τους. Αν αυτοί που έρχονται στο Άγιον Όρος είναι τόσο πολύσυγχυσμένοι, τόσο μπερδεμένοι, με τόσο άγχος, σκεφθήτε οι άλλοι που είναι μακριά από τον Θεό, από την Εκκλησία, πως θα είναι!

Και βλέπεις σε όλα τα κράτη φουρτούνα, ζάλη μεγάλη!  Ο καημένος ο κόσμος -ο Θεός να βάλει το χέρι Του!- βράζει σαν την χύτρα ταχύτητος. 

 

Και οι μεγάλοι πως τα φέρνουν! Μαγειρεύουν-μαγειρεύουν, τα ρίχνουν όλα στην χύτρα ταχύτητος και σφυρίζει τώρα η χύτρα! Θα πεταχθεί σε λίγο η βαλβίδα! Είπα σε κάποιον που είχε μια μεγάλη θέση: “Γιατί μερικά πράγματα δεν τα προσέχετε; Τι θα γίνει;” “Πάτερ μου, μου λέει, λίγο χιόνι ήταν πρώτα το κακό, τώρα έχει γίνει ολόκληρη χιονοστιβάδα. Μόνο ένα θαύμα μπορεί να βοηθήσει”.

 Αλλά και με τον τρόπο που πηγαίνουν μερικοί να βοηθήσουν την κατάσταση, κάνουν μεγαλύτερη την χιονοστιβάδα του κακού. Αντί να λάβουν ορισμένα μέτρα για την παιδεία κ.λπ., κάνουν χειρότερα. Δεν κοιτάζουν πως να διαλύσουν αυτήν την χιονοστιβάδα, αλλά την κάνουν μεγαλύτερη. Βλέπεις, το χιονάκι είναι λίγο στην αρχή. Αν κυλήσει στον κατήφορο, γίνεται ένας σβώλος. Ο σβώλος, καθώς μαζεύει και άλλο χιόνι, ξύλα, πέτρες κ.λπ., γίνεται σιγά - σιγά μεγαλύτερος-μεγαλύτερος, και τελικά γίνεται ολόκληρη χιονοστιβάδα. Έτσι και το κακό λίγο - ίγο έχει γίνει πια χιονοστιβάδα και κυλάει, τώρα θέλει βόμβα για να σπάσει.
 

- Αγωνιάτε, Γέροντα;
 

- Αχ, τί, άσπρισαν τα γένια μου πρόωρα; Εγώ πονάω δυό φορές, μία, όταν προβλέπω μια κατάσταση και φωνάζω, για να προλάβουμε ένα κακό που πρόκειται να γίνει, και μια, όταν δεν δίνουν σημασία – ίσως όχι από περιφρόνηση -, και συμβαίνη μετά το κακό και μου ζητούν τότε την συμπαράστασή μου. Τώρα καταλαβαίνω τι τραβούσαν οι Προφήτες. Μεγαλύτεροι Μάρτυρες ήταν οι Προφήτες! Πιο μεγάλοι Μάρτυρες από όλους τους Μάρτυρες, παρ' όλο που δεν πέθαναν όλοι με μαρτυρικό θάνατο. Γιατί οι Μάρτυρες για λίγο υπέφεραν, ενώ οι Προφήτες έβλεπαν μια κατάσταση και υπέφεραν συνέχεια. Φώναζαν - φώναζαν, και οι άλλοι τον χαβά τους. Και όταν έφθανε η ώρα και ερχόταν η οργή του Θεού εξ αιτίας τους, βασανίζονταν και εκείνοι μαζί τους. Τουλάχιστον όμως τότε τόσο έφθανε το μυαλό των ανθρώπων. Άφηναν τον Θεό και προσκυνούσαν τα είδωλα. Σήμερα που καταλαβαίνουν, είναι η μεγαλύτερη ειδωλολατρία.
Δεν έχουμε συνειδητοποιήσει ότι ο διάβολος βάλθηκε να καταστρέψει τα πλάσματα του Θεού. Έχει κάνει παγοινιά (Παγοινιά ή παγγεν(ε)ία =πάντες από κοινού, παν το κοινόν: εργασία την οποία αναλαμβάνουν όλοι μαζίοι αδελφοί μιας Μονής ή μιας Σκήτης), να καταστρέψει τον κόσμο. Λύσσαξε, γιατί άρχισε να μπαίνει στον κόσμο η καλή ανησυχία. Είναι πολύ αγριεμένος, γιατί γνωρίζει ότι είναι λίγη η δράση του (Αποκ. 12, 12). Τώρα κάνει όπως ένας εγκληματίας που, όταν τον κυκλώνουν, λέει: “Δεν έχω σωτηρία! Θα με πιάσουν!” και τα κάνει όλα γυαλιά - καρφιά. Ή όπως οι στρατιώτες, που εν καιρώ πολέμου, όταν τελειώσουν τα πυρομαχικά, βγάζουν την λόγχη ή το σπαθί και ρίχνονται και ό,τι γίνει. Σου λέει: “Έτσι κι αλλιώς χαμένοι είμαστε, ας σκοτώσουμε όσο πιο πολλούς μπορούμε”. 

 

Ο κόσμος καίγεται! Το καταλαβαίνετε; Έπεσε πολύς πειρασμός! 

 

Τέτοια πυρκαγιά έχει βάλει ο διάβολος, που ούτε όλοι οι πυροσβέστες αν μαζευθούν, δεν μπορούν να κάνουν τίποτε, αναγκάζονται οι άνθρωποι να στραφούν στον Θεό και να Τον παρακαλέσουν να ρίξει μια βροχή γερή, για να σβήσει. 

 

Έτσι και για την πνευματική πυρκαγιά που άναψε ο διάβολος, μόνον προσευχή χρειάζεται, για να βοηθήσει ο Θεός!
 

Όλος ο κόσμος πάει να γίνει μια περίπτωση. Γενικό ξεχαρβάλωμα! Δεν είναι να πεις: “Σ' ένα σπίτι χάλασε λίγο το παράθυρο ή κάτι άλλο, ας το διορθώσω”. Όλο το σπίτι είναι ξεχαρβαλωμένο. Έχει γίνει χαλασμένο χωριό. Δεν ελέγχεται πια η κατάσταση. 

 

Μόνον από πάνω, ό,τι κάνει ο Θεός! Τώρα είναι να δουλεύει ο Θεός με το κατσαβίδι, με χάδια, με σκαμπίλια, να το διορθώσει. Μια πληγή έχει ο κόσμος που κιτρίνισε και θέλει σπάσιμο, αλλά ακόμη δεν ωρίμασε καλά. Πάει να ωριμάσει το κακό, όπως τότε στην Ιεριχώ (Ι. Ναυή 6, 24) που ήταν για απολύμανση.

ΠΗΓΗ: ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ - ΛΟΓΟΙ Α' «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΙ ΑΦΥΠΝΙΣΗ», ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ "ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ" ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ.

anthologioxr.blogspot 

Των Αγίων Πάντων - 11 Ιουνίου

 

Τοῦ Κυρίου μου πάντας ὑμνῶ τοὺς φίλους, Εἴτις δὲ μέλλων, εἰς τοὺς πάντας εἰσίτω.

Βιογραφία Σήμερα, εορτάζουμε, όσους αγίασε το Άγιο Πνεύμα, τους Προπάτορες και Πατριάρχες, τους Προφήτες και ιερούς Αποστόλους, τους Μάρτυρες και τους Ιεράρχες, τους Ιερομάρτυρες και Οσιομάρτυρες, τους Όσιους και Δίκαιους και όλες γενικά τις άγιες Γυναίκες και τους υπόλοιπους ανώνυμους Αγίους.

Ἀπολυτίκιον Ἦχος α’. Τοῦ λίθου σφραγισθέντος. (Ποίημα τοῦ ὁσίου Νικοδήμου τοῦ ῾Αγιορείτου) Βλαστοὺς εὐαγγελίου καὶ καρποὺς ἀμαράντους, χοροὺς ἁγίων Πάντων εὐφημήσωμεν πάντες, ἐν ὕμνοις καὶ ᾠδαῖς πνευματικαῖς, μιμούμενοι αὐτῶν τὰς ἀρετάς, καὶ ἀγῶνας τοὺς γενναίους, ἀπὸ ψυχῆς συμφώνως ἀνακράζοντες· δόξα τῷ στεφανώσαντι ὑμᾶς· δόξα τῷ ἁγιάσαντι· δόξα τῷ ἐν τῇ γῇ καὶ οὐρανῷ ὑμᾶς δοξάσαντι. Ἕτερον Ἀπολυτίκιον Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον λόγον. (Ποίημα Κυρίλλου πατριάρχου Κων/πόλεως) Τῶν ἁγίων Πάντων οἶκος ὁ πάνσεπτος, οὐρανὸς ὥς τις ἄλλος ἀστράπτει αἴθριος, ἐν μέσῳ ἔχων τὸν Χριστόν, ὥς περ ἥλιον λαμπρόν, τὴν παρθένον Μαριάμ, σελήνην ὡς πλησιφαῆ, καὶ κύκλῳ καθάπερ ἄστρα, χορούς τε πάντων ἁγίων, ἀεὶ πρεσβεύοντας σωθῆναι ἡμᾶς. Κοντάκιον Ἦχος γ΄. Ἡ Παρθένος σήμερον. Τῶν Ἁγίων σύμπαντες, τῶν ἀπ’ αἰῶνος τὴν μνήμην, Προφητῶν Δικαίων τε, καὶ Ἀποστόλων Μαρτύρων, ἅμα τε, σὺν Ἱεράρχαις καὶ τοῖς Ὁσίοις, σήμερον, ἐγκωμισάσωμεν θεοφρόνως, αὐτοὶ γὰρ σὺν τοῖς Ἀγγέλοις, ἀκαταπαύστως, ὑπὲρ ἡμῶν ἀεὶ πρεσβεύουσι. Μεγαλυνάριον Ἔνδοξοι Ἀπόστολοι τοῦ Χριστοῦ, Μάρτυρες Κυρίου, καὶ πανθαύμαστοι Ἀθληταί, Προφητῶν ὁ δῆμος, Ἱεραρχῶν Ὁσίων, ποιήσατε πρεσβείαν, ὑπὲρ ἡμῶν πρὸς Θεόν. http://www.saint.gr

"ΦΩΝΗ ΚΥΡΙΟΥ" της 11ης Ιουνίου 2017

 

Τί σημαίνει η φράση "αιωνία η μνήμη". - Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς

Σὲ ταλαιπωρεῖ τὸ ὅτι δὲν ξέρεις τὴ σημασία αὐτῶν τῶν λέξεων, ποὺ ἄκουγες πολλὲς φορὲς καὶ ὁ ἴδιος ἔλεγες ἐπάνω ἀπὸ τοὺς νεκρούς. Καὶ καλὰ κάνεις ποὺ ρωτᾶς. Ὅσο καλύτερα γνωρίζει ὁ ἄνθρωπος τὴν ἀρχαία καὶ καλὴ ὀρθόδοξη πίστη μας, τόσο καὶ περισσότερο τὴν ἀγαπᾶ.

«Αἰωνία ἡ μνήμη» σημαίνει: αἰώνια νὰ ὑπάρχει ἡ μνήμη γιὰ σένα. Ἄκουσα μιὰ φορὰ πὼς κάποιος στὸν ἐπικήδειο λόγο ἐπάνω ἀπὸ τὸν νεκρὸ φώναξε: «αἰωνία σου ἡ μνήμη στὴ γῆ!» Παραξενεύθηκα σὲ μιὰ τόσο λανθασμένη ἑρμηνεία τῆς πίστης μας. Μὰ μπορεῖ κάτι νὰ εἶναι αἰώνιο στὴ γῆ, ὅπου ὅλα περνοῦν βιαστικὰ σὰν προσκεκλημένοι σὲ γάμο;

Ὄντως, δὲν εὐχόμαστε στὸν νεκρὸ ἐντελῶς μηδαμινὸ πλοῦτο, ὅταν τοῦ εὐχόμαστε νὰ τὸν μνημονεύουν σ' αὐτὸν τὸν κόσμο, ὁ ὁποῖος καὶ ὁ ἴδιος πλησιάζει στὸ τέλος του; Ἀλλὰ ἂς ποῦμε πὼς τὸ ὄνομα κάποιου μνημονεύεται στὴ γῆ ἕως τὸ τέλος τοῦ χρόνου – τί κερδίζει αὐτὸς ἀπ' αὐτό, ἐὰν ἡ μνήμη του στὰ οὐράνια ἔχει ξεχαστεῖ;

Τὸ σωστὸ εἶναι νὰ ἐπιθυμοῦμε τὸ ὄνομα τοῦ νεκροῦ νὰ μνημονεύεται αἰώνια στὴν αἰωνιότητα, στὴν αἰώνια ζωὴ καὶ στὸ Βασίλειο τοῦ Θεοῦ. Τοῦτο καὶ εἶναι τὸ νόημα τῶν λέξεων «αἰωνία σου ἡ μνήμη».

Μιὰ φορὰ καυχήθηκαν οἱ μαθητὲς τοῦ Χριστοῦ στὸν Δάσκαλό τους λέγοντας: «Κύριε, καὶ τὰ δαιμόνια ὑποτάσσεται ἡμῖν ἐν τῷ ὀνόματί σου» (Λουκ. 10,17). Καὶ ὁ Κύριος τοὺς ἀπάντησε νὰ μὴν χαίρονται γι' αὐτὸ ἀλλά: «Χαίρετε δὲ ὅτι τὰ ὀνόματα ὑμῶν ἐγράφη ἐν τοῖς οὐρανοῖς» (Λουκ. 10,20), δηλαδὴ νὰ χαίρονται ἐπειδὴ τὰ ὀνόματά τους εἶναι γνωστὰ καὶ τὰ θυμοῦνται καὶ τὰ μνημονεύουν στὸ Οὐράνιο Βασίλειο τοῦ φωτὸς καὶ τῆς ζωῆς.

Στὴν Ἁγία Γραφὴ συχνὰ λέγεται πὼς τὰ ὀνόματα τῶν δικαίων θὰ εἶναι γραμμένα στὸ βιβλίο τῶν ζωντανῶν, ἐνῶ τὰ ὀνόματα τῶν ἁμαρτωλῶν θὰ σβηστοῦν καὶ θὰ ξεχαστοῦν. Ἀπὸ τὴν ἱστορία περὶ τοῦ πλουσίου καὶ τοῦ Λαζάρου βλέπουμε ὅτι ὁ Κύριος λέει τὸ ὄνομα τοῦ Λαζάρου μὲ τὸ ὁλοκάθαρό Του στόμα, ἀλλὰ ἀποσιωπᾶ τὸ ὄνομα τοῦ ἄδικου πλουσίου. Ὁ Λάζαρος, σημαίνει, ὅτι μπῆκε στὸ Βασίλειο τῶν Οὐρανῶν, καὶ ἔλαβε τὴν αἰώνια ζωὴ καὶ τὴν αἰώνια μνήμη , ἐνῶ ὁ ἁμαρτωλὸς πλούσιος ἔχασε καὶ τὸ βασίλειο καὶ τὴ ζωὴ καὶ τὸ ὄνομα.

Στὴ θεϊκὴ ἐπιστήμη καμιὰ φορὰ τὸ ὄνομα ταυτίζεται μὲ τὸν ἄνθρωπο. Στὴν Ἀποκάλυψη γράφεται: «Καὶ ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ ἐγένετο σεισμὸς μέγας,... καὶ ἀπεκτάνθησαν ἐν τῷ σεισμῷ ὀνόματα ἀνθρώπων χιλιάδες ἑπτὰ» (Ἀπ. 11,13). Ὑπὸ τὸν σεισμὸ τῆς γῆς πρέπει νὰ καταλάβουμε μεγάλους πειρασμούς, στοὺς ὁποίους οἱ ἑπτὰ χιλιάδες ἀνθρώπων ὑπέκυψαν, ἀποστάτησαν ἀπὸ τὸν Χριστὸ καὶ ἔχασαν τὶς ψυχές τους. Τοῦτο σημαίνει ὅτι δὲν καταστράφηκαν μόνο τὰ σώματά τους – αὐτὸ εἶναι ἐλάχιστης σημασίας- ἀλλὰ οἱ ψυχὲς καὶ τὰ ὀνόματα. Τὰ ὀνόματά τους στὴν αἰωνιότητα ἐκμηδενίστηκαν καὶ σβήστηκαν ἀπὸ τὸ βιβλίο τῶν ζωντανῶν.

Ὅποιος ἐπιθυμεῖ ἀθάνατη μνήμη στὴν αἰωνιότητα, ἐπιθυμεῖ εὐαγγελικὸ πράγμα. Ἐὰν κάποιος ἐπιθυμεῖ ἀθάνατο ὄνομα στὴ γῆ, θέλει ματαιόδοξο πράγμα. Νὰ ξέρεις ὅτι πολλοὶ οἱ ὁποῖοι ἀθόρυβα καὶ χωρὶς νὰ τοὺς προσέξουν πέρασαν αὐτὴ τὴ ζωή, ἀπέκτησαν ἀθάνατο ὄνομα σ' ἐκεῖνο τὸν κόσμο. Νὰ σκέπτεσαι περὶ αὐτοῦ, ἀδελφὲ Μελέτιε, καὶ ὁ Θεὸς θὰ σοῦ ἀποκαλύψει ἀκόμα πολλά. Καὶ ὅταν ἀκούσεις γιὰ τὸ δικό μου θάνατο, πὲς στὴν προσευχή σου: «Αἰωνία του ἡ μνήμη»!agiooros

Γλωσσάρι Αγίου Όρους - Ονομασίες λετουργικών σημείων τοποθεσιών κα διοικητικών βαθμίδων

Ιερά Μονή Εσφιγμένου

Γλωσσάρι

Αθωνικός τύπος ναού : Είναι ο τύπος του σύνθετου σταυροειδούς εγγεγραμμένου με τρούλο ναού, στον οποίο προστίθενται στη βόρεια και νότια πλευρά του οι δύο κόγχες των χορών και στη δυτική πλευρά ένας ευρύχωρος νάρθηκας, η λιτή.

αντιπροσωπεία ή κονάκια : Κελλιά στις Καρυές, τα οποία χρησιμεύουν ως κατοικίες των εκάστοτε αντιπροσώπων των είκοσι αγιορείτικων μονών στην Ιερά Κοινότητα.

(Η Μονή Κουτλουμουσίου δεν διαθέτει αντιπροσωπείο, καθότι απέχει ελάχιστα από τις Καρυές.)
αρσανάς ή νεώριο : Κτιριακό συγκρότημα στην παραλία της μονής που περιλαμβάνει καραβοστάσιο, αποθήκες και την κατοικία του αρσανάρη μοναχού.

αρχονταρίκι : Χώρος εντός της μονής που προορίζεται για την υποδοχή και τη φιλοξενία των προσκυνητών.

βαγεναρειό ή βαγεναρείον ή κρασαριό : Αποθηκευτικός χώρος, στον οποίο φυλάσσεται το κρασί και το ρακί της μονής.

βακουφναμέ : Τα δημόσια έγγραφα που συντάσσονταν από τον καδή (ιεροδικαστή) για τη σύσταση των βακουφίων, των κτημάτων δηλαδή που είχαν αφιερωθεί σε θρησκευτικά και ευαγή ιδρύματα όπως τεμένη, νοσοκομεία, πτωχοκομεία, σχολεία. ( από την τουρκική λέξη wakf δηλ.αφιέρωμα)

βασιλική : Ο αρχαιότερος αρχιτεκτονικός τύπος χριστιανικού ναού, σε σχήμα επιμήκους ορθογωνίου, που διαιρείται κατά μήκος με κιονοστοιχίες σε τρία ή πέντε, και σπάνια σε επτά ή εννέα, κλίτη.

Βοεβόδας ή βοϊβόδας : Ο ηγεμόνας των Παραδουναβίων Ηγεμονιών

βουρδουναρειό ή βορδοναρειό και βορδοναριό: Ο στάβλος ( από το βόρδος= μουλάρι.)

Γεροντία : Το σώμα που διοικεί τη μονή με επικεφαλής τον καθηγούμενο. Ο ηγούμενος εκλέγεται ισόβια από την αδελφότητα και σύμφωνα με τον εσωτερικό κανονισμό κάθε μονής.

Η εκλογή γνωστοποιείται α)στην Ιερά Κοινότητα, η οποία ελέγχει την νομιμότητα των διαδικασιών της εκλογής και προβαίνει με ιεροκοινοτική αντιπροσωπεία στην εγκαθίδρυση του ηγουμένου και β) στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, το οποίο αποστέλλει ευχετική ευλογία.

To σώμα επίσης της Γεροντικής σύναξης εκλέγει από τα μέλη του με ετήσια θητεία, δύο ή τρείς επιτρόπους , οι οποίοι μαζί με τον ηγούμενο εξασκούν τη διοίκηση και τη διαχείριση.

δοχειό ή δοχείον: Η αποθήκη τροφίμων της μονής, κυρίως η αποθήκη του λαδιού. Δοχειάρης ονομάζεται ο μοναχός που είναι υπεύθυνος για το δοχειό.

Δρουγγάριος ή δρουγγάρης : Η ονομασία στους βυζαντινούς χρόνους δήλωνε αρχικά αξίωμα στον στρατό (με βαθμό αντίστοιχο προς τον χιλίαρχο) και στον στόλο. Από τον 12ο αιώνα ο δρουγγάριος αναλαμβάνει και δικαστικά καθήκοντα, εκδικάζοντας αστικές υποθέσεις.

εξαρτήματα : Oικιστικές εκφράσεις του Αθωνικού μοναχισμού δηλαδή οι σκήτες , τα κελλιά , οι καλύβες , τα ησυχαστήρια και τα καθίσματα, που υπάγονται στις κυρίαρχες μονές. Ο Καταστατικός Χάρτης του Αγίου Όρους προσδιορίζει οτι τα εξαρτήματα δεν αποτελούν νομικά πρόσωπα και δεν αντιπροσωπεύονται αυτοτελώς ούτε εντός , ούτε εκτός Αγίου Ορους.

εξωνάρθηκας : Χώρος με ανοιχτή τοξοστοιχία που καταλαμβάνει στη δυτική πλευρά του ναού συνήθως ολόκληρο το πλάτος και βρίσκεται πριν από τον κυρίως νάρθηκα και τη λιτή.

Ηγουμενείο : Το ενδιαίτημα του ηγουμένου της μονής στις ιδιόρρυθμες μονές ηγουμενείο ονομάζεται το γραφείο των επιστατών.

Ησυχαστήρια ή ασκηταριά ή ασκητήρια : Κατοικίες μοναχών που αποζητούν μια αυστηρότερη άσκηση. Πρόκειται για μικρές καλύβες ή σπηλιές οι οποίες βρίσκονται σε δύσβατους και απρόσιτους τόπους και είναι στοιχειωδώς διαρρυθμισμένες ώστε να ανταποκρίνονται στην ανάγκη ασκητικής διαβίωσης.

ιδιόρρυθμη (λειτουργία μονής ): Λειτουργία που εμφανίζεται κατά την υστεροβυζαντινή περίοδο αρχικά στα μοναστήρια της βασιλεύουσας. Η διοίκηση ασκείτο από τη Σύναξη Προϊσταμένων, η λατρεία ήταν κοινή αλλά τα διακονήματα ήταν αμειβόμενα.Ο κάθε μοναχός είχε την προσωπική ευθύνη της κάλυψης των βιοτικών του αναγκών. Σήμερα στο Άγιον Όρος δεν υπάρχουν πλέον ιδιόρρυθμες μονές.

ιδιόρρυθμα μοναστήρια : Bλ.ιδιόρυθμη λειτουργία μονής.

Ιερά Επιστασία : Είναι το σώμα που ασκεί την εκτελεστική εξουσία. Αποτελείται από τέσσερα μέλη, σύμφωνα με τη διαίρεση των μονών του Αγίου Όρους σε πέντε τετράδες. Από τα πρόσωπα αυτά ο αντιπρόσωπος της πρώτης τη τάξη μονής προεδρεύει στην Ιερά Επιστασία και ονομάζεται. Πρώτος ή Πρωτεπιστάτης, δικαίωμα εκλογής του οποίου έχουν μόνο οι πέντε πρώτες μονές στην Αθωνική ιεραρχία.

Ιερά Κοινότητα Αγίου Όρους : Είναι το σώμα που ασκεί τη διοικητική εξουσία. Αποτελείται από τους είκοσι αντιπροσώπους, οι οποίοι εγκαθίστανται την 1η Ιανουαρίου για ένα χρόνο.

Καθίσματα : Μικρά συνήθως κτίσματα που βρίσκονται κοντά στη μονή, στην οποία ανήκουν και στα οποία η μονή εγκαθιστά συνήθως μόνο ένα μοναχό. (Εξαίρεση στην περιγραφή αυτή αποτελεί το Κάθισμα του Αγίου Ευσταθίου ή Μυλοπόταμος, της ΙΜ Μεγίστης Λαύρας.)

Καθολικό : Ο κεντρικός ναός της μονής.

καλύβες : Αυτοτελή κτίσματα μικρότερα από τα κελλιά με μικρή εδαφική έκταση, αλλά, με ενσωματωμένο ναό.Όταν δεν έχουν ναό ονομάζονται ξεροκάλυβα.Πολλές καλύβες μαζί μπορεί να συγκροτούν μια σκήτη, αλλά μπορεί και να μην έχουν καμία οργάνωση ή σχέση μεταξύ τους.

Κελλιά ή Κελλία : α) Ευρύχωρα κτίρια με ενσωματωμένο ναό, που διαθέτουν συχνά μεγάλη εδαφική έκταση.

κελ(λ)ιά : οι χώροι διαβίωσης των μοναχών εντός των πτερύγων της μονής, που μπορεί να αποτελούνται από μονά δωμάτια ή από διαμερίσματα περισσότερών δωματίων.

κοινοβιακή μονή : Η μονή στην οποία η διοίκηση ασκείται από τον Ηγούμενο, ο οποίος είναι ο επικεφαλής της Σύναξης Προϊσταμένων, τα διακονήματα αποτελούν υποχρέωση του κάθε μοναχού και η εστίαση είναι κοινή. Όλες οι μονές του Αγίου Όρους είναι αυτοδιοίκητες και σήμερα είναι πλέον όλες κοινοβιακές .

κόρδα: Πτέρυγα της μονής.

κράλης και κραλ: Τη σλαβική αυτή ονομασία του βασιλιά χρησιμοποιούσαν οι Βυζαντινοί για τους ηγεμόνες της Σερβίας κυρίως, αλλά και της Ρουμανίας. Οι Τούρκοι τη χρησιμοποιούσαν ως τίτλο τον οποίο απέδιδαν γενικώς σε όλους τους Ευρωπαίους βασιλείς.

Κρασαριό:Aποθηκευτικός χώρος φύλαξης κρασιού.

Κυριακό ή κυριακός ναός: Ο κεντρικός ναός της σκήτης.

λαδαριό: Χώρος φύλαξης λαδιού.

λιτή: Ευρύχωρος νάρθηκας των μοναστηριακών ναών, όπου τελείται η Ακολουθία της Λιτής.

μαρμαροθέτημα : Διακοσμητικό ψηφιδωτό δάπεδο, που αποτελείται από συνδυασμούς μαρμαροστρώσεων και μαρμάρινων διακοσμήσεων.

μετόχι : Ιδιοκτησία της μονής που βρίσκεται εκτός των ορίων της γύρω από αυτήν ιδιόκτητης περιοχής και αναφέρεται κυρίως στις εκτός του Αγίου Όρους ιδιοκτησίες της μονής. Μετόχι ονομάζεται και ο ναός που υπάρχει μέσα στο κτήμα. Διοικείται από μοναχούς, οι οποίοι αποστέλλονται από την κυρίαρχη μονή ως επιστάτες και ονομάζονται μετοχιάριοι ή οικονόμοι του μετοχίου, οι δε πρόσοδοι του μετοχίου ανήκουν στη μονή και όχι στον μετοχιάριο. Οι Ακολουθίες στον ναό του μετοχίου γίνονται με τη συγκατάθεση και την άδεια του τοπικού επισκόπου, στην επισκοπική έδρα του οποίου υπάγεται το μετόχι.

νάρθηκας : Ο πρόναος, ο εισαγωγικός χώρος στο δυτικό τμήμα του ναού.

νεώριο : βλέπε Αρσανάς

ρακοκαζαναριό ή ρακαριό : Ο χώρος, συνήθως εκτός του περιβόλου της μονής, που προορίζεται για την απόσταξη της ρακής.

Πρωτεπιστάτης : βλ. Πρώτος

Πρώτος : Ο αντιπρόσωπος της πρώτης τη τάξη μονής που είναι επι κεφαλής της κάθε τετράδας Ιερών Μονών που συγκροτούν την Ιερά Επίστασία και που προεδρεύει στην Ιερά Επιστασία.Δικαίωμα εκλογής Πρώτου ή Πρωτεπιστάτου έχουν μόνο οι πέντε πρώτες μονές στην Αθωνική ιεραρχία.

(ΙΜ Μεγίστης Λαύρας, ΙΜ Βατοπεδίου, ΙΜ Ιβήρων , ΙΜ Χιλανδαρίου, ΙΜ Διονυσίου)
σταυροειδής ναός (εγγεγραμμένος με τρούλο ) : Τύπος ναού που διαμορφώνεται από τέσσερις ημικυλινδρικές καμάρες σταυροειδώς διατεταγμένες και τρούλο στο κέντρο. Οι μεταξύ των κεραιών του σταυρού χώροι καταλαμβάνονται από τα γωνιαία διαμερίσματα.

Σταυροπηγιακή μονή : Σταυροπηγιακή ή πατριαρχική χαρακτηρίζεται η μονή η οποία υπάγεται άμεσα στον Οικουμενικό Πατριάρχη και κατά συνέπεια αποσυνδέεται από την διοικητική εποπτεία του επιχώριου μητροπολίτη ή επισκόπου. Σύμφωνα με την κανονική παράδοση της Ορθόδοξης Εκκλησίας, ο Πατριάρχης έχει το δικαίωμα κατά την ίδρυση μονής σε περιοχή της δικαιοδοσίας του να αποστέλλει σταυρό, ο οποίος τοποθετείται στα θεμέλια της μονής και θεμελιώνει την άμεση εξάρτησή της από αυτόν.

σύναξη προϊστάμενων : Συμβούλιο από επτά ή εννέα μοναχούς, τα οποία εκλέγονται με ισόβια θητεία από τους μοναχούς της μονής και ασκούν τη διοίκησή της.

συνοδικό : Η αίθουσα, στην οποία συνέρχεται η Σύναξη Προϊσταμένων .Το συνοδικό λειτουργεί και σαν αίθουσα υποδοχής επισήμων προσώπων.

Τράπεζα : Xώρος εστίασης των μοναχών και προσκυνητών με τελετουργικό που περιλαμβάνεται στο τυπικό της λειτουργίας των Ιερών Μονών αλλά και Σκητών.
φιάλη : Κρήνη για την τέλεση του αγιασμού των υδάτων.

φιλενωτικοί ή ενωτικοί : Χαρακτηρισμός των ορθόδοξων κληρικών και λαϊκών της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, κατά τον 13ο, τον 14ο και τον 15ο αιώνα. Οι Φιλενωτικοί υποστήριζαν την ανάγκη αποκατάστασης της ενότητας της Ορθοδόξου και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, με σκοπό τη σωτηρία της αυτοκρατορίας από την τουρκική απειλή.
χοροί : Έτσι ονομάζονται οι ημικυκλικές κόγχες που διανοίγονται στους πλευρικούς τοίχους των ναών αθωνικού τύπου.

χρυσόβουλ(λ)ο : Ονομασία επίσημου διατάγματος του Βυζαντινού αυτοκράτορα, το οποίο χαρακτηρίσθηκε έτσι από τη ενσφράγισή του με χρυσή σφραγίδα (λατινικά bulla) στις μεταξωτές ταινίες του εγγράφου, για να βεβαιώνεται η αυθεντικότητά του.
agiooros